تاخیر در گفتار کودکان به چه مفهوم است؟
یک گفتار درمانگر گفت: تأخیر در گفتار به این مفهوم است که کودک مبتلا قادر نیست همانند سایر کودکان هم سن و سال با کمک کلمات و جملات درخواستها و نیازهای خود را مطرح کند.
زهرا مولایی: تاخیر در گفتار به این مفهوم است که کودک مبتلا قادر نیست همانند سایر کودکان هم سن و سال با کمک کلمات و جملات درخواستها و نیازهای خود را مطرح کند.
وی بیان کرد: مشکلات گفتاری در بین خردسالان شیوع بالایی دارد که از جمله آنها تأخیر در استفاده از مهارتهای زبان و گفتار است که در مواردی نیز به دلیل رفتارها و روشهای تربیتی والدین به وجود میآید زیرا تعاملاتی مانند آواز خواندن، بازی کردن و حتی حرف زدن معمولی را به صورت کارآمد انجام نمیدهند، به همین دلیل کودک نمیآموزد چگونه از این مهارت ها استفاده کرده و با دیگران ارتباط بگیرد.
مولایی ادامه داد: با توجه به اینکه والدین نقش الگوی رفتاری به ویژه در زمینه آموزش مهارتهای گفتاری دارند، میتوانند با کمک روشهای مختلف کودک را تشویق کنند تا برای حرف زدن تلاش کند.
این گفتار درمانگر افزود: طبق نتایج مطالعات مشخص شده که در بروز تأخیر در گفتار کودکان، عوامل ژنتیکی و جنسیت نقش پررنگی دارند به طوری که بیان شده بیشتر مبتلایان دارای سابقه خانوادگی نزدیک در این زمینه بودهاند و هم چنین پسران نسبت به دختران هم سن بیشتر با این مشکل مواجه میشوند.
وی تصریح کرد: در بسیاری از موارد این قبیل مشکلات گفتاری به طور خود به خود رفع میشوند به طوری که حتی گزارش شده که آلبرت انشتین دانشمند موفق آلمانی نیز تا ۸ سالگی مبتلا به تأخیر در گفتار بوده و قادر نبود به درستی با دیگران ارتباط کلامی برقرار کند.
مولایی بیان کرد: البته به این مفهوم نیست که در صورت وجود تأخیر در رشد مهارتهای گفتاری کودکان نیاز به پیگیری درمانی نیست بلکه حتماً باید نظر پزشک متخصص جویا شد و با شروع خدمات درمانی به ویژه گفتار درمانی در صدد رفع آن برآمد.
این گفتار درمانگر با اشاره به علل تأخیر در گفتار کودکان، تصریح کرد:
وجود بیماریهایی مانند عقب افتادگی ذهنی، نبود شرایط مناسب برای یادگیری مهارتهای زبانی، عوامل روحی و عاطفی، تأخیر در رشد مهارتهای بدنی، عوامل ژنتیکی، بارداریهای چند گانه، ناشنوایی و فلج مغزی ازجمله این عوامل است.
وی افزود: عقب ماندگی ذهنی از جمله بیماریهایی است که بر گفتار افراد مبتلا تأثیر زیادی دارد به طوری که قادر نیستند مانند افراد نرمال از این مهارتها استفاده کنند.
مولایی بیان کرد: علاوهبر تأثیر عوامل ژنتیکی و وراثتی در بروز این اختلال، چنانچه کودک در محیطی رشد کند که فرصت اندکی نیز برای تعاملات کلامی وجود ندارد، بروز مشکلات گفتاری بدیهی است، هم چنین آمارها نشان داده که تأخیر در گفتار در بین دو قلوها شیوع بیشتری دارد اگرچه برای آن علت خاصی ذکر نشده است.
این گفتار درمانگر تصریح کرد:
هم چنین در بررسیهای صورت گرفته تأثیر اختلالات شنوایی بر اختلال تأخیر در گفتار نیز مشخص شده است که کودکان کمشنوا، فقط توانایی درک برخی از کلمات را دارند در حالی که مبتلایان به ناشنوایی کامل، در توانایی حرف زدن نیز دچار مشکل میشوند به طوری که قادر نیستند هرگز حرف بزنند.
وی افزود: از میزان تأثیرگذاری عوامل روحی و عاطفی بیان شده که در صورت وجود بیثباتی عاطفی فراوان، مهارتهای رشدی فرزندان به ویژه گفتار دچار مشکل میشود به طوری که اغلب این کودکان دچار تأخیر در گفتار میشوند.
مولایی تأکید کرد: والدینی که چند فرزند دارند نباید در مسیر آموزش و تربیت، از یکی غافل شده و توجه خود را بر دیگری متمرکز کنند، هم چنین انتقاد از رفتار کودک نیز تأثیر مشابهی بر مهارتهای تکلمی دارد به طوری که ممکن است دیر به حرف بیایند.
این گفتار درمانگر ادامه داد: از دیگر الزامات در این زمینه و با توجه به الگو بودن والدین به ویژه در زمینه آموزش مهارتهای گفتاری، فراهم کردن فرصتهای زیاد برای حرف زدن است تا کودک نیز بیشتر با این مهارتها آشنا شود.
وی با اشاره به اینکه به طور کلی چنانچه کودک بیشتر از دو سال داشته و علائم زیر را در گفتار نشان دهد حتماً باید او را نزد متخصص درمانگر برد، ادامه داد: علی رغم توانایی کودک برای تقلید کلمات، نمیتواند آنها را به صورت آگاهانه به کار گیرد، کاربرد درست کلمات در ارتباطات کلامی کودک مشهود نیست، به دلیل عدم درک درست درخواستها، نمیتواند آنان را به درستی اجرا کند و صدای تو دماغی یا ناهنجار کودک خبر از مشکلات گفتاری میدهد.
مولایی افزود: در صورت محرز شدن اختلال تأخیر در گفتار میتوان با کمک روشهای مختلف مانند گفتار درمانی، اقدامات والدین، فزلهم کردن فرصت برای گفتوگوی دو نفره، کتاب خواندن، استفاده از موقعیتهای روزانه، صحبت کردن والدین با صدای رسا، فعال و پر انرژی بودن والدین، تمرین با کودک و حرف زدن درست با کودک این اختلال را درمان کرد.