کوتاه‌قامتان کارآفرین/ اینجا همه چیز برابر است

حالا که می‌خواهی همه واژه‌هایت را در کنار هم بچینی و به نوک زبانت بیاوری، تا چند خطی در وصف‌شان بنویسی، آنقدر ناتوان از گفتن ناگفته‌ها می‌شوی که یادت می‌رود چقدر همانهایی که سالهاست و یا از همان ابتدا عنوان «معلول» را یدک می کشند، تا چه اندازه مملو از توانایی‌های عجیب و غریب هستند.

 

دنیا کوتاه‌قامتان بلندهمتی دارد که دارای فکری بکر و اعتماد به نفسی بالا و بلند هستند.

 

مهم نیست انسان چه قامتی یا چهره‌ای دارد، مهم این است که چقدر به قدرت و توانایی‌های خود تکیه دارد و می‌خواهد روی پاهای خودش بایستد.

 

برخی آدم‌ها در درون خود بلندهمت و قدرتی دارند که آنان را به تفکر و تحرک وا داشته و به سوی موفقیت سوق می‌دهد.

 

اینجا همه چیز برابر است، قدشان، درآمدشان، ابزار کارشان، اما همتشان بلند است، آرزوهای بزرگی دارند و طرز فکر آنها نیز متفاوت است، دوست دارند دیده شوند، با دیده ترحم به آنها نگاه نشود، آنها را مانند سایر افراد جامعه بپذیرند و مورد تمسخر قرار نگیرند…

 

صدای چرخ‌های خیاطی با خنده‌های ریز «تینا» و دوستان هم قد و قامتش عجین شده است، چرخ‌هایی که شبیه خودشان کوتاه قامت است تا به راحتی بتوانند چرخ زندگی‌شان را با تولید عروسک‌های رنگارنگ و زیبا بچرخانند.

 

چند نفر پشت چرخ‌ها مشغول دوخت و دوز عروسک هستند و خانم مربی با نگاه تیزبینانه حرکت سوزن روی پارچه را دنبال می‌کند و هرجا نیاز باشد امر به توقف می‌دهد.

 

اینجا کارگاه تولیدی عروسک نوژیان است، کارگاهی که تلنگر ایجاد آن از یک مغازه کوچک عروسک‌فروشی زده شد و الان به محلی برای آموزش و البته امرار معاش 15 نفر از کوتاه قامتان بلندهمت شهر سنندج تبدیل شده است.

 

زانیار خیرآبادی رئیس انجمن کوتاه قد کردستان برای خیلی از مردمان این شهر به ویژه کودکان چهره محبوب و آشنایی بوده، کوچک مرد بزرگی که پای ثابت بازی در برنامه‌های کودک شبکه کردستان است.

او که اجازه نداده قد کوتاهش از مسیر بلند رسیدن به موفقیت دورش کند و تمام تلاش و همت خود را مردانه پای کار آورده تا همنوعانش را از پشت حصار تنهایی و محصورشدن در خانه بیرون کشد.

 

حمایت از دوستان هم قد و قامتش را از برنامه‌های هنری شروع کرد، تئاتر و بازی را یکی از بهترین ظرفیت‌ها برای دیده شدن توانایی های کوتاه قامتان می‌داند.

 

گام‌های کوچکش را دنبال می‌کنم تا به انتهایی‌ترین قسمت کارگاه برسم و دور از هیاهو و صدای خرچ‌خرچ چرخ‌های خیاطی و خنده‌های نیروها پای صحبت‌های این کوچک مرد بزرگ بنشینیم.

 

نبض صدایش، محکم و بشاش می‌زند و از احقاق حقی سخن می‌گوید که تاکنون به آن نرسیده‌اند.

زانیار خیرآبادی کوتاه قامت همت بلند می‌گوید: قدرت ذهن، قدرت درونی و حتی قدرت فیزیکی ربطی به قد و قامت ندارد و باید این مسئله به عنوان یک فرهنگ در جامعه نهادینه شود.

 

مهم‌ترین هدفم از راه‌اندازی کارگاه تولیدی عروسک کوتاه قامتان فرهنگ‌سازی و تلاش برای آوردن آنها به درون اجتماع است.

 

گام نخست کارآفرینی

نخستین تلنگر ایجاد این کارگاه آموزشی از مغازه کوچک عروسک‌فروشی شروع شد، تولید عروسک را به واسطه تنوعی که در این کار وجود دارد و می‌تواند افراد زیادی را درگیر کند، انتخاب کردم و حس می‌کنم انتخاب بسیار خوبی بود، با راه‌اندازی این کارگاه توانستم دوستانمان را از حاشیه خانه به متن جامعه بیاورم.

 

به لحاظ مبلمان شهری و دریافت برخی خدمات امروز با اقداماتی که از سوی متولیان امر انجام گرفته کوتاه قامتان محدودیت ندارند، یکی از اساسی‌ترین مشکلات ما در حوزه کوتاه‌قامتان نوع نگاه جامعه است که بچه‌ها را به انزوا کشانده است.

 

موفقیت هر کدام از کوتاه‌قامتان و در مجموع معلولین می‌تواند روشنایی و امید در درون بقیه را ایجاد کند، این کارگاه باید گسترش پیدا کند و دستان کوچک زیادی را بگیرد دستان کوچکی که قرار است چرخ اقتصاد زندگی خود را بچرخانند.

 

کارگاه تولید عروسک کوتاه قامتان با سرمایه‌گذاری 70 میلیونی که 50 میلیون آن تسهیلات بهزیستی در محلی استیجاری با 7 نیرو در شهرک صنعتی راه کلید خورد و الان بستر اشتغالزایی برای 15 نفر را فراهم کرده است.

 

کمی که جلو رفتیم دخل کارگاه با خرج آن نمی‌خواند اگر به همین شکل ادامه می‌دادیم خیلی زود درهای کارگاه بسته می‌شد و گل امیدی که در دل بچه‌ها شکفته بود و  آنها را از بن بست خانه بیرون آورده بود به یاس تبدیل می‌شود.

بارقه امید

بازدید برخی از مسؤولان از کارگاه تولید عروسک قدکوتاه‌ها بارقه امید را برایمان شکل داد و با دستور مدیرکل وقت بهزیستی و حمایت رئیس وقت سازمان برنامه‌ریزی این مکان به ما واگذار و تجهیز شد.

 

حذف فشار اجاره بها نفس تازه‌ای به کالبد واحد تولیدی ما دمید و زمینه را برای فعالیت بیشتر و آموزش بچه‌ها فراهم کرد تا جایی که در حال حاضر 20 نفر در این کارگاه فعالیت یا در حال آموزش دیدن هستند.

 

توسعه کار

بستر و فضا برای توسعه کار زیاد است، هدف‌گذاری ما ایجاد بستر برای فعالیت‌های مختلف در حوزه هنری، موسیقی، خیاطی و غیره است این کار زمینه حضور بیشتر کوتاه قامتان و حتی سایر معلولین را فراهم می‌سازد.

 

نبود سرمایه در گردش مشکل اصلی این واحد تولیدی بود که آقای خیرآبادی عنوان کرد و افزود: اگر سرمایه در گردش داشته باشیم می‌توانیم 20 تا 30 نفر دیگر را جذب بازار کار کنیم برای توسعه کار برنامه‌های خوبی داریم زنجیره‌ای کردن تولیدات را هدف‌گذاری کرده‌ایم.

مواد اولیه

تهیه مواد اولیه با توجه به اینکه باید از خارج استان و عموما از مرکز کشور وارد شود برای کارگاه بسیار هزینه‌بردار است مواد اولیه در داخل استان پیدا نمی شود و آوردن آن از خارج از استان هزینه تمام شد را برایمان افزایش می‌دهد و قدرت رقابت را در بازار به شدت می کاهد.

 

در کنار تبلیغات در فضای مجازی واحد فروش کارگاه را راه انداخته‌ایم موضوعی که در چند ماه اخیر کمک خوبی به عرضه محصولات و درآمدزایی بیشتر ما کرده است.

 

امیدوارم با حمایت مسئولان بتوانم بستر توسعه کارگاه را بیش از پیش فراهم کنم، این توسعه را به عروسک خلاصه نمی‌کنیم تنوع در تولید از دیگر برنامه‌های ما خواهد بود، دوخت سرویس آشپزخانه و شاید لباس کودکان و غیره برای جذب افراد بیشتر چشم‌اندازی است که برای خودمان تعریف کرده‌ایم.

 

اگرچه نگاه و محور اصلی در ایجاد این کارگاه فرهنگ سازی و اشتغالزایی برای کوتاه قامتان بود، اما با توجه به ظرفیت و بستری که فراهم شده پای دیگر معلولین عزیز را هم به این عرصه باز خواهیم کرد.

 

سفره این کارگاه باید گستره بیشتری پیدا کند که البته این کار نیاز به حمایت مسؤولان در حوزه تبلیغات و فرهنگ سازی و پای کار آمدن مردم دارد.

 

به لحاظ کیفیت و کمیت بهترین عروسک‌ها در تنوع رنگ و شکل با دستان کوچک زنان و مردان کوتاه قامت اما بلندهمت در این کارگاه تولید می‌شود میزان استقبال مردم در خرید این محصولات بزرگترین حمایت آنها در پویایی این کارگاه خواهد بود.

 

زانیار از قاچاق به عنوان یکی از چالش‌های فراروی واحدهای تولیدی و خاصتا واحد تولید عروسک کوتاه قامتان نام می‌برد و می‌گوید: انتظار از مسؤولان داریم که مانع از ورود کالاهای قاچاق شوند تا چرخ‌های واحدهای تولیدی از چرخش نیفتد.

 

کارگاه ما امروز به درآمد رسیده است البته هنوز تا رسیدن به آنچه در ذهن و فکر می‌پروانیم فاصله داریم ولی دست از کار نخواهیم کشید.

 

بعد از شنیدن حرف‌های آقا زانیار وارد بخش کارگاه می‌شوم، تینا، سیران و بقیه پشت چرخ‌های کوچک خیاطی سخت مشغول کار هستند. یکی در حال برش و آن یکی مشغول پرکردن عروسک‌ها است.

روزهای تنهایی 

«تینا خلیقی» نام دارد، دختر شیرین کلامی که به قول آقای خیرآبادی آچار فرانسه واحد تولیدی عروسک قدکوتاه‌ها در 19مین بهار زندگی‌اش در کنار تحصیل در رشته روانشناسی در دانشگاه کردستان وارد بازار کار و تلاش شده است.

 

تینا می‌گوید:‌ چند سالی است که با مجموعه آقای خیرآبادی همکاری دارم اول به‌طور غیرمستقیم ولی چهار ماه است که مستقیما همکاری می‌کنم و از کارم راضی هستم.

 

بعد از آموزش وارد فاز تولید شدم، کوچکترین سررشته‌ای در زمینه دوخت و دوز نداشتم کار را در همین کارگاه یاد گرفتم و خوشبختانه امروز منبع درآمدی مناسبی دارم.

 

همزمان با کار عروسک‌سازی کارهای اداری مجموعه را هم انجام می‌دهم هرجا که نیاز باشد دریغ نمی‌کنم کار وجودم را سرشار از شادی و آرامش می‌کند.

 

ورودم به مجموعه بهترین اتفاقات را برایم رقم زد به لحاظ روحی 180 درجه عوض شدم و توانستم از لاک تنهایی که خودم را در آن محصور کرده بودم بیرون بیایم.

 

چون همه دوستانم قد بلند بودند در ابتدا زندگی را برای خودم سخت کرده بودم ولی وقتی کسانی را دیدم که شرایط یکسانی داشتیم فهمیدم کوتاه قامت بودن چیز بزرگی نیست که به خاطر آن دست از اهداف بزرگی که داریم بکشیم.

 

اولین تجربه‌ام در این واحد تولیدی به شکل قلب بود، دست ساخته‌ای که برایم پر از معنا و مفهوم بود، چرا که براین باورم وقتی من از قلب خودم حفاظت کنم و اجازه ندهم قلبم به خاطر هرچیز کوچکی بشکند.

 

از نخستین تولید تا خبره شدن

با نظارت مربی الان می‌توانم به راحتی یک عروسک کامل بسازم و این ساختن‌ها حس توانمندی و قدرت به من می‌دهد تا جایی که خانواده‌ام از شرایط امروزم خیلی راضی هستند.

 

تینا از برخی برخوردها سخت گلایه دارد و می‌گوید: برخی برخوردها روی ذهن و فکر آدم‌ها برای همیشه تاثیر می‌گذارد، وقتی افراد شبیه ما وارد اجتماع می‌شوند با رفتارهای نامهربانانه مواجه می‌شویم.

 

گاهی بیان یک کلمه دلی را می‌شکند و انسان را ساعت‌ها به فکر فرو می‌برد، ولی با وجود همه اینها از دوستانم می‌خواهم هر نوع معلولیتی دارند خود را محدود نکنند و با تلاش و پشتکار به اهداف بلند خود دست پیدا کنند.

کلامی با مسؤولان

از مسؤولان انتظار دارم در کنار حمایت از تنها واحد تولیدی کوتاه قامتان در زمینه فرهنگ‌سازی هم تلاش کنند، البته معتقدم که فرهنگ‌سازی از من نوعی شروع می‌شود وقتی من فرهنگ داشته باشم آن فرهنگ را به خانواده و نزدیکان انتقال بدهم به کل جامعه تسری پیدا می‌کند.

 

ما با دیگر افراد جامعه هیچ تفاوتی نداریم، فرهنگ نحوه درست برخورد با افراد دارای معلولیت باید در رسانه‌ها، دانشگاه‌ها و در بین اقشار مردم نهادینه شود.

 

اگر جمعیت افراد کوتاه‌قامت از بلندقامت‌ها بیشتر بودند زاویه نگاه تغییر پیدا می‌کرد، خیلی از افراد در این جامعه در فضای مجازی شعار از دوری کردن از قضاوت و غیره می‌دهند اما در عمل به آنچه می‌گویند ایمان ندارند.

 

باور توانایی‌های جامعه معلولین

برخی واکنش‌ها و رفتارها در جامعه قلب معلولین را بدرد می‌آورد از نگاه ترحم‌آمیز گرفته تا دوربینی که برخی از افراد جامعه برای گرفتن عکس و گذاشتن پست به قول خودشان جالب روی پیج اینستاگرام از ما گرفته می‌شود.

 

کوتاه‌قامتان و معلولین هیچ وقت به ترحم نیاز ندارند، احترام مهمترین درخواست ما از تک تک افراد جامعه است ما را همین طوری که هستیم بپذیرید و توانایی‌هایمان را باور کنند.

استاندار حامی کوتاه قامتان باشد

سیران احمدی‌نژاد به تازگی وارد مجموعه شده و در حال حاضر فرایند فراگیری را زیر نظر مربی دنبال می‌کند، می‌گوید: از طریق اداره کل بهزیستی استان با کارگاه تولیدی آقای خیرآبادی آشنا شدم و خوشبختانه ورود به این مجموعه تاسیر بسزایی روی روحیه ام گذاشته است.

 

از مسئولان خاصتا استاندار استان انتظار داریم این واحد تولیدی را برای بقا و توسعه هرچه بیشتر یاری کند.

 

اینجا همه چیز برابر است، قدشان، درآمدشان، ابزار کارشان، اما همتشان بلند است، آرزوهای بزرگی دارند و طرز فکر آنها نیز متفاوت است، دوست دارند دیده شوند، با دیده ترحم به آنها نگاه نشود، آنها را مانند سایر افراد جامعه بپذیرند و مورد تمسخر قرار نگیرند…

رؤیایی که رنگ واقعیت گرفت

ایزدی دیگر نیروی مشغول به کار در این واحد تولیدی می‌گوید: از آذر ماه سال 98 استارت کار زده شده و با گذشت 3 سال جواب داده است.

 

راه‌اندازی این واحد تولیدی بستر را برای فعالیت معلولین خاصتا کوتاه قامتان فراهم کرده و موجب تقویت روحیه آنها شده است.

 

این کارگاه در کنار منبع درآمد برای بچه‌ها، دوستانمان را از بن‌بست‌های تنیده به دورشان در خانه رها کرد.

 

فرهنگ‌سازی برای تغییر دیدگاه جامعه در مورد معلولین نیاز جدی بود که حس کردیم و این کارگاه با همین نگاه شکل گرفت از بچه‌ها انتظار داریم در کنار ما قرار گیرند تا زنجیر محکمی را شکل دهیم.

 

معتقدم در زندگی هیچ جایی برای ناامیدی نیست، این واحد تولیدی و کار در کنار دوستانم رویاهای زیادی را برایم به واقعیت تبدیل کرد و توانست بستر ورودمان به جامعه و بازار کار به عنوان یکی از مهمترین دغدغه‌هایی را که داشتیم جامه عمل بپوشاند.

 

 معلولان بسیاری در جامعه وجود دارند که دارای توانمندی‌های بسیار هستند و باید اعتماد به نفس را در آنها تقویت کرد تا بتوانند به‌رغم برخی محدودیت‌های جسمی، زندگی آزادنه‌ای در جامعه داشته باشند. این انسان‌ها اگر چه دارای معلولیت هستند اما اراده‌ای آهنین دارند و نیازمند حمایت هستند تا بتوانند استعدادهای خود را به منصه ظهور برسانند.

 

توانمندسازی این افراد و حمایت از آنها که بیشترین وقت خود را در میان خانواده سپری می‌کنند می‌تواند زمینه اشتغال و در نتیجه استقلال مالی‌شان را فراهم کرده و از بار مالی خانواده بکاهد.